علم و هنر آینده پژوهی

پایگاه اطلاع رسانی دکتر ابوذر سیفی کلستان

۱۰ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «ابوذر سیفی» ثبت شده است

کتاب «معرفی کوتاه آینده نگاری راهبری»

کتاب «معرفی کوتاه آینده نگاری راهبری»

نویسندگان:  فرایا ون دوئینه  و  پیتر بیشاپ

مترجمین :  ابوذر سیفی کلستان و همکاران

ویراستار علمی و تخصصی: ابوذر سیفی کلستان

در این کتاب، تلاش می‌شود تا معرفی کوتاهی از آینده‌نگاری راهبردی ارائه ‌شود. مخاطبین این کتاب افرادی هستند که برای بهبود ظرفیت‌های راهبردی و توسعه‌ی راهبردهای بلندمدت، به ظرفیت‌های بالقوه‌ی آینده‌نگاری در زمینه‌های کاری‌شان (اعم از دولتی و خصوصی) علاقمند هستند.

این کتاب منطق و اصول اساسی و پایه‌ی بکارگیری فنون آینده‌نگاری را به‌عنوان بخشی از راهبرد و فرآیندهای طرح‌ریزی تشریح می‌کند و برخی روش‌های عملی آن را توضیح می‌دهد و همچنین اصول اساسی آینده‌نگاری راهبردی را از نگاه اهل فن و کاربران ارائه‌ می‌کند. این کتاب رویکردی را تبیین می‌کند که از آن طریق شما می‌توانید در مورد آینده بیاموزید و روند‌ها، پیشران‌ها و نشانه‌های تغییر را مطالعه کنید. در نهایت بر سناریوها به عنوان یکی از ابزارهای اصلی مورد استفاده در آینده‌نگاری راهبردی، تاکید ویژه‌ای می‌شود. همچنین کتاب بر گام‌های اصلی آینده‌نگاری پایه، به‌عنوان یک رویکرد کاربردی برای کارکردن با آینده‌نگاری، متمرکز است. در نهایت برخی گام‌های تکمیلی یک پروژه‌ی آینده‌نگاری به‌طور کوتاه و خلاصه هم مورد بحث قرار می‌گیرد.

معرفی کوتاه آینده نگاری راهبردی

جهان ووکا 

آینده‌نگاری راهبردی با رویکردهای طرح‌ریزی سنتی که عموماً بر اساس مدل‌ها انجام می‌شوند، متفاوت است. آینده‌نگاری راهبردی به‌ویژه در موقعیّت‌هایی که با مشخصه‌های بستر ووکا شناخته می‌شوند، استفاده می‌شود.  

ووکا مخفّف واژه‌های نوسان، فاقد قطعیت (یا عدم قطعیّت)، پیچیده و مبهم است. این مشخّصه‌ها با هم دنیا را تاحدّ زیادی غیرقابل‌پیش‌بینی و آینده را کاملاً ناشناخته می‌کنند. در یک دنیای ووکا، رویکردهای طرح‌ریزی سنّتی دیگر قادر به ارائه‌ی خروجی‌های قابل اعتماد نیستند. روش‌های آینده‌نگاری راهبردی برای مواجهه با محیط‌های ووکا طراحی شده‌اند.  

 

 

 

 

 

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
کتاب «تصویر آینده» اثر فرد پولاک

کتاب «تصویر آینده» اثر فرد پولاک

مولف: فرد پولاک

ویراستار علمی و ادبی: ابوذر سیفی کلستان

سال چاپ: بهار 1399

شابک: 2-912-452-964-978

«همه­ ی اندیشمندان بزرگی که به سیر تاریخی علاقه نشان داده‌اند، در مورد مفهوم زمان و جریان آن در تاریخ (هم) حدس‌هایی زده‌اند. مارکس، هگل، اِسپنگلر، توینبی و سوروکین هر یک (با تفاوت‌هایی) در مورد موضوع جریان _ زمان، به‌عنوان نوساناتی با الگوهای مکانیکی (ماشینی)، آینده را پیش‌بینی کرده‌اند. با این وجود، همه‌ی آن‌ها به تعامل پویای زمان با گذشته و حال بی‌توجه بوده­ اند. این کتاب با افزودن تعامل میان زمان کامل و زمان ناکامل، بُعدی جدید را به ادراک ما از فرایند تاریخی می‌افزاید. تحول اجتماعی با نگاه یک فرایند «کشش و فشار» نگریسته می ­شود که طی آن، جامعه به یکباره (و) به‌واسطه­ ی تصاویر جذب‌ کننده‌اش از آینده‌ای آرمانی به پیش رانده می‌شود،  و بواسطه‌ی گذشته­ ی درک‌شده ­اش به عقب کشیده می‌شود. انسان، بعنوان تنها حامل و تحول بخش فرهنگ، بر مرز تقسیم‌ کننده‌ی گذشته و آینده متمرکز  است. پریشانی اندیشهی انسان (ناشی) از درگیری در فرایند آگاهانه‌ی تقسیم‌بندیِ ادراکات، احساسات و پاسخ‌ها و چیدمان آن‌ها در دسته‌بندی‌های تسلسل _ زمان است. توانایی ذهنی انسان در طبقه‌بندی و بازچیدمان واقعیت در «خود» (واقعیت حال) و در رابطه با ادراکات غیر خود (دیگری) او را قادر می‌سازد تا شهروند دو جهان باشد: جهان حال و جهان تصویر شده. آینده، زادهی چنین پادنهادی است. در نتیجه، این دوزیستی (دوگانگی) بشر، پیش‌نیاز ناگزیر حرکت رویدادها در زمان و پویایی‌های تغییرات تاریخی است.»  بخشی از کتاب «تصویر آینده» اثر فرد پولاک

تصویر آینده
این کتاب از جمله آثاری است که خواندنش هر اندیشه‌ورزی را به وجد می‌آورد. اگر چه در جاهایی از کتاب بعضاً اعتقادات آرمان شهری دینی - حضرت مسیح (علیه السلام) - به طرق مختلف مورد استهزای نویسنده قرار گرفته‌است و حتی به نوعی ساده‌انگارانه حضرت عیسی مسیح (علیه السلام) مورد خطاب قرار می‌گیرد، با این وجود خواندن این کتاب همچنان توصیه می‌شود.

این کتاب با محور قرار دادن مفهوم تصویر آینده از منظر تمدن‌ها و گروه‌های مختلف - یونانیان، پارسیان، بنی اسرائیل و مسیحیت -  بر قدرت تصویر آینده و رابطه‌ی مستقیم آن با  دوام و بقای تمدن‌ها و فرهنگ‌ها تاکید ویژه‌ای دارد و در نهایت فقدان تصویر آینده در غرب را بطور جدی عامل زوال و فروپاشی غرب معرفی کرده و از هم گسیختگی تصویر آینده و  آینده‌ی شکسته‌ی فرهنگ غرب را در فصول آخر کتاب مورد بحث قرار می‌دهد. زوالی که در نظر اندیشمندان مدت‌هاست آغاز شده‌است ...

نسخه‌ی فارسی این اثر به کوشش دانشکده‌ی علوم اجتماعی و فرهنگی دانشگاه امام حسین (علیه السلام) و آقایان دکتر حسین ظفری و محمد منیری به چاپ رسید. این حقیر افتخار پیدا کردم تا ویرایش علمی و ادبی کتاب را به انجام برسانم. امید است درخور توجه و مرحمت اهالی قلم و اندیشمندان فارسی زبان بخصوص جامعه‌ی آینده‌پژوهی کشور واقع شود.


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

نشست نیم روزه ی مبانی و برخی تجربیات آینده پژوهی

روز پنج شنبه ۲۷ تیرماه ۱۳۹۸,  به دعوت آقای دکتر حامد امینی، در باشگاه آینده نگری آیرو که در دانشگاه علم و صنعت با قوت شروع به فعالیت های آینده پژوهانه کرده اند، حضور پیدا کردم و  یک کارگاه آموزشی نیم روزه رو در جمع دانشجویان علاقمند و مشتاق آینده پژوهی داشتیم. 

یک جلسه ی بیشتر تعاملی و دوستانه که پیرامون مبانی و برخی سرخط های مهم روش شناسی آینده پژوهی و تجربیات شخصی تبادل نظر شد. 
برای این دوستان در مرکز آینده نگری آیرو آرزوی بهترین آینده ها رو دارم ...
 
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

سمینار "آینده پژوهی علم یا هنر؟"

سمینار آینده پژوهی علم یا هنر

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
مصاحبه ی روزنامه وقایع اتفاقیه، یکشنبه 14 آذرماه 1395

مصاحبه ی روزنامه وقایع اتفاقیه، یکشنبه 14 آذرماه 1395

جهت مشاهده ی کامل مصاحبه بر روی تصویر پایین کلیک بفرمائید  


مصاحبه وقایع اتفاقیه


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

طراحی سناریو؛ پیوند بین آینده و راهبرد

طراحی سناریو؛ پیوند بین آینده و راهبرد

نویسندگان

ماتس لیندگرن

هانس باندهولد

تهران : مرکز آینده پژوهی علوم و فناوری دفاعی٬ موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی‏‫ ، ۱۳۹۰.‬

Scenario Planning
The link between future and strategy
Mats Lindgren
Hans Bandhold

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
کتاب همیشه یک جایگزین وجود دارد؛ آینده ی شخصی و حرفه ای خود را کشف کنید و شکل دهید

کتاب همیشه یک جایگزین وجود دارد؛ آینده ی شخصی و حرفه ای خود را کشف کنید و شکل دهید

مولف: خانم اوته هلن فون قایب نیتز
آینده پژوه فرانسوی و مشاور برنامه ریزی راهبردی

مترجم و ویراستار: ابوذر سیفی کلستان

سال چاپ: 1395

روش منحصر به فرد، عملی و کاربردی تفکر سناریو گرا

   چاپ اوّل کتاب به اتمام رسید
موجود نیست
 در این کتاب یاد می گیرید تا به کمک یکی از روش های قوی و تایید شده ی آینده نگری یعنی روش سناریو با تغییرات مواجه شوید و آینده ی شخصی و یا کاری و حرفه ای خود را تضمین نمایید. در هر مرحله ای از زندگی که باشید ناگزیر با آینده ای مبهم روبرو هستید و این خود اهمیت آینده نگری و پیش نگری را نشان می دهد. در هر صورت یا با تغییرات تحمیلی از سوی دیگران مواجه هستید یا با گذر زمان، خودتان باید زندگی را برای انطباق با شرایط و بهبود مستمر دچار تغییراتی کنید... در غیر اینصورت زندگی روند نزولی یا راکد به خود خواهد گرفت و این به هیچ وجه مطلوب نیست.
این کتاب برای اینکه دست شما را بگیرد و از مطالعه ی صرف به یک فضای عینی  و واقعی ببرد از چهار استعاره که در واقع در این کتاب با چهار نام یا چهار شخصیت معرفی می شوند استفاده کرده است.  
یک دختر خانم جوان فرانسوی که برای تصمیم گیری در مورد آینده ی خود دچار ابهام است، مدیر فنّی یک شرکت تولیدی صنعتی در آلمان که شرکتش در شرف واگذاری است و در بحران میان سالی زندگی خود قرار دارد، یک خانم کارآفرین اهل عمّان و یک بانکدار مسنّ آمریکایی که در شرف بازنشستگی قرار گرفته است.
شما در کتاب عملا خود را در قالب یکی از این نقش ها خواهید یافت و با جریان کتاب همراه خواهید شد تا بتوانید به شکلی عملی بکارگیری روش سناریو را بسیار ساده تجربه و تمرین کنید.
   
موافقین ۰ مخالفین ۰

یک معرفی بسیار کوتاه از آینده پژوهی

احتمالا شما هم عادت ندارید واژه ی آینده را به صورت جمع « آینده ها » بکار ببرید! وقتی آینده را محتوم، یکتا و منفرد تلقی کنیم، آینده برای ما تنها یک نمود و تصویر خواهدداشت، یا آینده ی روشن یا به هر حال تاریک ... اما به واقع پرداختن به آینده چطور ممکن است؟ آینده هنوز اتفاق نیفتاده است تا بتوانیم با مقیاس و ابزار آن را بسنجیم، اندازه گیری کنیم و ... پس چطور می توان آینده و پدیده های مربوط به آینده را مورد مطالعه قرار داد؟ از سوی دیگر با وجود عدم قطعیت و ابهام موجود در آینده، خودبه خود پژوهش پیرامون آینده و آینده اندیشی امری نشدنی به نظر می رسد؟

از سوی دیگر در باور و نگاه عموم مردم، آینده نگری مترادف است با فال گیری، پیش بینی، رمالی و پیش گویی!!! لذا هدف از آینده پژوهی چیست؟ آیا آینده پژوهی هم مانند روش های خرافه گرایانه قصد پیش بینی و پیش گویی دارد؟

آینده پژوهی با سابقه ای نزدیک به یک قرن، امروزه در سراسر دنیا به عنوان یک علم شناخته شده و مطرح است که می خواهد با تکیه بر روش های علمی به آینده بپردازد. وقتی از نگاه آینده پژوهان به آینده می اندیشید دیگر آینده منفرد و قطعی نیست، شما با آینده های چندگانه، احتمالی و البته مفاهیم و تعاریف متعددی از آینده روبرو هستید. آینده ی ممکن، آینده ی محتمل، آینده باورپذیر، آینده ی مطلوب و ... مفاهیمی هستند که به ما در مطالعه ی آینده (ها) کمک می کنند.

اگر چه آِینده پژوهی با معرفی روش هایی نظیر پایش محیطی، مطالعه ی روند و نظایر این روش ها به شما قابلیت پیش بینی می دهد اما هدف از آینده پژوهی پیش بینی و پیش گویی نیست... آنچه آینده پژوهی به شما عرضه می دارد چیزی فراتر از این معناست؛ و آن «ساختن آینده» است.

شاید در اولین برخورد با عبارت آینده پژوهی (Futures Studies) یا آینده نگری (Foresight)، به یاد فالگیرها و پیش گوهایی بیفتید که با ابزارهای جادوگری رخدادهای آینده را پیش بینی می کنند، و یا از مطالعات آینده چنین تصوری در ذهن شما وجود داشته باشد.

اما به واقع چنین نیست!

چه در سطح سازمانی و چه در سطح زندگی فردی و شخصی تصمیم گیری آگاهانه مبتنی بر یک نگاه وسیع  رو به جلو، موجب اجتناب از مواجهه با بحران ها و خسارت های مترتب بر آن خواهد شد و این حداقل فایده ی متصور برای آینده نگری است.

سازمان ها امروزه در فضای رقابت پرشتاب جهانی با چنین شرایطی سروکار دارند، چنانچه آینده نگری به عنوان یک ضرورت قطعی و اجتناب ناپذیر نادیده گرفته شود، آثار و پیامدهای این بی توجهی به قطع یقین دامن شرکت یا کسب و کار را گرفته و با بروز بحران حیات سازمان را تهدید خواهدکرد. سازمان ها امروزه برای بقاء خود ناگزیر هستند تا با استفاده از فنون، روش ها و ابزارهای آینده پژوهی و پیش نگری وقایع و رخدادهای پیشِ رو خود را برای خیزش ها و یا دور زدن گرداب ها آماده کنند و بطور خوش بینانه از فرصت های پیش رو نهایت بهره را ببرند. 

 

در حقیقت آینده پژوهی از روش های نظام مندی بهره می گیرد تا بتواند سطح تصمیم گیری مدیران را برای مواجهه با عدم قطعیت های آینده بطور چشم گیری بهبود بخشیده و برای سازمان ها مزیت رقابتی و برتری خلق کند.

به آینده خوش آمدید

 

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰

سمینار آینده پژوهی «غرب آسیا و شمال آفریقا»

سمینار نیم روزه ی آینده پژوهی با موضوع «غرب آسیا و شمال آفریقا» با ارائه ی استاد وحید وحیدی مطلق عضو هیئت اجرایی فدراسیون آینده پژوهی به همت دفتر مطالعات آینده پژوهی دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج) در تاریخ 11 خردادماه 1395 در این دانشگاه برگزار گردید.

 



۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

همایش بیست سال آینده ی زندگی بشر؛ بهتر یا بدتر؟

همایش بیست سال آینده ی زندگی بشر؛ بهتر یا بدتر؟ با ارائه ی آقای دکتر گرایم تیلور استاد دانشگاه گریفیث استرالیا  در دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج) برگزار شد. طی این همایش نیم روزه آقای گرایم تیلور به تبیین محورهای اساسی تاثیرگذار بر زندگی بشر در بیست سال آینده پرداختند. در این سمینار آقای دکتر تیلور با ارائه ی شاخص های زیست محیطی وضعیت کنونی جهان را فراتر از مرز خطر و بحرانی توصیف کردند. ایشان در لابلای صحبت های خود اشاره ای داشتند به مدل های مصرف کشور آمریکا و با ارائه ی نموداری انطباقی نشان دادند که با مدل مصرف آمریکایی، ساکنین زمین به منابعی به اندازه  ی پنج کره ی زمین یا به عبارتی پنج برابر میزان منابع موجود جهان کنونی نیاز دارند. در پایان سمینار با طرح سوالات متعدد از سوی اساتید و دانشجویان دانشگاه  پیرامون مباحث مطرح شده، فضای تبادل نظر و هم اندیشی خوبی با آقای دکتر تیلور ایجاد گردید.

در پایان این مراسم با اعطای لوح یادبود توسط استاد دکتر مرتضی ایزدی از فعالیت های بشردوستانه ی آقای دکتر تیلور در حوزه ی  آینده پژوهی زیست محیطی، تقدیر و تشکر بعمل آمد.




۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰